Στις 11 Ιουλίου 2025 η Ομάδα Ανοιχτής Σύνθεσης για την Ασφάλεια στον Κυβερνοχώρο και τη Χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας (Open-Ended Working Group–OEWG) υιοθέτησε ομόφωνα το τελικό της κείμενο που αφορά στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο. Αν και πρόκειται για σημαντική διπλωματική επιτυχία, κυρίως λόγω της δημιουργίας ενός μόνιμου μηχανισμού πολυμερούς διαλόγου για υπεύθυνη κρατική συμπεριφορά στον κυβερνοχώρο, από νομική άποψη η έκβαση της πενταετούς διαδικασίας διαπραγματεύσεων σε επίπεδο Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, δεν είναι η αναμενόμενη και αποτελεί μια χαμένη ευκαιρία για την οριοθέτηση της διεθνούς νομικής διάστασης του θέματος.
Η εντολή της Ομάδας Εργασίας OEWG δεν περιοριζόταν απλώς στον θεσμικό σχεδιασμό. Ένας από τους βασικούς της στόχους ήταν να προωθήσει κοινές κατανοήσεις για την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου στη χρήση των Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνίας από τα Κράτη. Δυστυχώς, το τελικό πόρισμα ως έχει υιοθετηθεί δεν επιτυγχάνει αυτό τον στόχο, αφού αφιερώνει μόνο ένα μικρό τμήμα του στην εφαρμογή του, αν και η σημασία του θέματος είναι αδιαμφισβήτητη, καθώς οι κυβερνοαπειλές συνιστούν αυξανόμενο κίνδυνο για την ειρήνη και την ασφάλεια. Η γενικόλογη αναφορά του πορίσματος σε κοινές κατανοήσεις, ούσα περιορισμένη, επαναλαμβάνει υπάρχουσες διατάξεις του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ (όπως είναι τα Άρθρα 2(3), 2(4) και 33 που αφορούν στην ειρηνική επίλυση των διαφορών και την απαγόρευση χρήσης βίας) που είναι ήδη παγιωμένες και ευρέως αποδεκτές, ακόμη και στον κυβερνοχώρο. Περαιτέρω ερμηνείες ή παραδείγματα εφαρμογής απορρίφθηκαν ως «αμφιλεγόμενα», κυρίως μετά από αντιδράσεις κρατών όπως η Ρωσία, και έτσι δεν εισάγονται νέα ερμηνευτικά ή πρακτικά στοιχεία επί τούτων.
Επιπρόσθετα, οι αναφορές στην κρατική κυριαρχία και την αρχή της μη επέμβασης (Άρθρο 2(7) Καταστατικού ΟΗΕ) περιλαμβάνουν ασαφείς θέσεις, παρά τις προφανείς προκλήσεις που εγείρονται στον ψηφιακό χώρο, όπως είναι η παρακολούθηση, οι παρεμβάσεις σε εκλογικές διαδικασίες ή οι κυβερνοεπιχειρήσεις χωρίς συναίνεση. Η μόνη νέα διατύπωση που περιλαμβάνεται στο πόρισμα του OEWG δηλώνει ότι συμπεριφορές που δεν παραβιάζουν ρητά την απαγόρευση χρήσης βίας μπορεί, υπό προϋποθέσεις, να αντίκεινται σε άλλες αρχές όπως η κυριαρχία ή η μη επέμβαση. Παρά την ακρίβεια της διατύπωσης, πρόκειται για αυτονόητη παρατήρηση, χωρίς παραδείγματα ή αναλυτικά κριτήρια εφαρμογής.
Η επιφανειακή νομική ανάλυση στο τελικό κείμενο δεν αντανακλά το επίπεδο γνώσης ή προβληματισμού που έχουν αναπτύξει τα κράτη τα τελευταία χρόνια. Πέραν των 100 κρατών έχουν ήδη δημοσιεύσει εθνικές η περιφερειακές θέσεις για την εφαρμογή του Διεθνούς Δικαίου στον κυβερνοχώρο, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αφρικανικής Ένωσης και των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής. Παράλληλα, ένα από τα βασικά εμπόδια που απασχόλησαν την Ομάδα Εργασίας είναι η θεμελιώδης διαφωνία για το εάν απαιτείται νέα, δεσμευτική διεθνής συμφωνία για τον κυβερνοχώρο. Τα δυτικά κράτη τάχθηκαν υπέρ της επαρκούς εφαρμογής του υφιστάμενου δικαίου, ενώ κράτη όπως η Ρωσία και η Κίνα ζητούσαν μια νέα Διεθνή Συνθήκη για τον Κυβερνοχώρο. Οι αμοιβαίες υποχωρήσεις που ακολούθησαν είχαν ως αποτέλεσμα ένα τελικό κείμενο «ελάχιστου κοινού παρανομαστή», ασαφές, χωρίς προόδους και χωρίς αναφορές σε νέες νομικές δεσμεύσεις.
Πέραν των πιο πάνω, η θετική παράμετρος που καταγράφεται είναι η σύσταση ενός μόνιμου μηχανισμού πολυμερούς διαλόγου. Όμως, αυτός ο μηχανισμός δεν περιλαμβάνει θεματική υποομάδα αφιερωμένη αποκλειστικά στο Διεθνές Δίκαιο, παρά τις αρχικές προτάσεις. Οι πολιτικές διαφορές που υπάρχουν αναμένεται να περιορίσουν ούτως ή άλλως τη δυναμική του μηχανισμού. Το πόρισμα καλεί τα Κράτη να συνεχίσουν να δημοσιοποιούν τις εθνικές τους θέσεις και την ανάγκη για ενίσχυση των δυνατοτήτων τους σε τεχνικό και νομικό επίπεδο. Η ανάλυση, η σύγκριση και η συστηματοποίηση αυτών των θέσεων μπορούν να οδηγήσουν σε πρακτική σύγκλιση και πρόοδο, ακόμη και χωρίς επίσημη νομική συμφωνία, γεφυρώνοντας τα γεωπολιτικά χάσματα με νομική τεκμηρίωση, διαφάνεια και συμπερίληψη, ώστε ο κυβερνοχώρος να αποτελέσει πεδίο ειρήνης και όχι συγκρούσεων.
